Leczenie Bruksizmu - zgrzytania zębami

Bruksizm to schorzenie polegające na niekontrolowanym i mimowolnym zaciskaniu lub zgrzytaniu zębami. Przyczyny tej choroby nie są do końca rozpoznane, ale wiązane są z przewlekłym stresem. Istnieją również badania, które mówią , że bruksizm zapisany jest w genach.
Mechanizm tej dolegliwości polega na wzmożonej aktywności mięśni żwaczy, co prowadzi do silniejszego zaciskania zębów niż podczas jedzenia.
Bardzo często hiperaktywność mięśnia żwacza występuje tylko w nocy i pacjent nie jest świadomy zaburzenia, które nieleczone doprowadza do znacznych uszkodzeń całego narządu żucia.

Bruksizm to zaraz za cukrzycą i nadciśnieniem jedna z częściej występujących chorób cywilizacyjnych. Do konsekwencji tej przewlekłej, wzmożonej aktywności mięśni żwacza zaliczyć możemy:

OBJAWY POCHODZĄCE Z JAMY USTNEJ

  • ścieranie zębów
  • pękanie szkliwa, ubytki przy szyjkowe (klinowe) prowadzące do nadwrażliwości zębów
  • zaniki przyzębia, obniżanie dziąseł, odsłanianie się korzeni zębów
  • zmiany w śluzówce policzka w linii zgryzu, gryzienie policzków
  • łamanie się i pękanie zębów, martwica miazgi zębów
  • szczękościsk , trudność z rozwieraniem ust, zapalne i zwyrodnieniowe zmiany w stawach skroniowo-żuchwowych, trzaski  w stawie skroniowo-żuchwowym
  • objawy obejmujące narząd słuchu
  • szumy, piski, ból w uszach
  • problemy ze słuchem
  • zaburzenia równowagi

OBJAWY ZE STRONY NARZĄDU WZROKU

  • suchość oka
  • nieostre widzenie
  • ból w okolicy oczodołu

OBJAWY OGÓLNOUSTROJOWE

  • bóle głowy, karku, pleców
  • bezsenność
  • drętwienia w okolicy twarzy
  • ból w okolicy przyczepów mięśni żwacza, ból obręczy barkowej

ZMIANA WIZUALNA

  • kwadratowy zarys twarzy i szeroka żuchwa
  • mięsień żwacz nadmiernie trenowany rozrasta się, tworząc wybrzuszoną część żuchwy.

Bruksizm często jest dolegliwością trudno rozpoznawalną, pacjent skarżąc się na nieswoiste objawy krąży od lekarza do lekarza, chociaż to właśnie w gabinecie stomatologicznym powinien zostać prawidłowo zdiagnozowany.
JAK LECZYC BRUKSIZM?

Do leczenia bruksizmu może być konieczna praca kilku specjalistów. Metody leczenia bruksizmu to terapia łączona, mająca prowadzić do: osłabienia mięśni, ochrony zębów przed ścieraniem , wyeliminowania wad zgryzu (leczenie ortodontyczne lub protetyczne), nauki radzenia sobie z emocjami i stresem

1. LECZENIE W GABINECIE STOMATOLOGICZNYM – SZYNA RELAKSACYJNA

W leczeniu bruksizmu niezbędna jest szyna relaksacyjna, którą zakłada się na czas snu między dolny a górny łuk zębowy. Zapobiega ona zgrzytaniu zębami, powstrzymuje ich zaciskanie, zmniejsza napięcie mięśniowe. Chroni ona również zęby przed dalszym ścieraniem.

2. KONSULTACJA ORTODONTYCZNA I PROTETYCZNA

Podczas leczenia bruksizmu,  niezbędne jest wyeliminowanie wad zgryzu , jak również uzupełnienie braków w uzębieniu które mogą mieć wpływ na  zmiany w stawach skroniowo-żuchwowych. Szczególnie szkodliwy dla stawów jest brak zębów trzonowych. Należy jednak pamiętać, że w przypadku towarzyszącym bruksizmowi problemom ze stawem najpierw powinniśmy dążyć do zniwelowania ich poprzez szynoterapię, a dopiero w kolejnym etapie przejść do leczenia ortodontycznego , protetycznego i korekty wad zgryzu.

3. PSYCHOTERAPIA

Jeden z poglądów na temat bruksizmu wyraźnie mówi, że w tym schorzeniu dużą rolę odgrywają stres i silne napięcie. Hiperaktywność mięśnia staje się dla pacjenta sposobem rozładowywania emocji. W bardzo zaawansowanych przypadkach bruksizmu , gdzie oprócz napięcia mięśnia żwacza obserwujemy napinanie mięśni całego ciała , bezsenność, lęki, konieczne jest wdrożenie leczenia psychoterapeutycznego a czasem farmakologicznego.

4. TOKSYNA BOTULINOWA

Doskonałe efekty w leczeniu nadczynności mięśnia żwacza przynosi wstrzyknięcie toksyny botulinowej. Jest ona podawana celem osłabienia i relaksacji mięśnia żwacza. Konieczne jest wykonanie 3 wkłuć w mięsień z każdej strony, w odpowiednio dobranej dawcę preparatu.

Ponieważ mięśnie żwacza są bardzo silne podanie zbyt małej ilości toksyny botulinowej nie przynosi oczekiwanego efektu, jest wręcz bezskuteczne !  Dobrze dobrana ilość preparatu gwarantuje normalne funkcjonowanie, nie zaburza czynności żucia a przynosi znaczącą ulgę na czas kilku miesięcy do pół roku.

Objętość i nadaktywność mięśnia żwacza spada dwukrotnie. Następnie wskazane jest powtórzenie zabiegu co pół roku.
Po kilku seriach istnieje duże prawdopodobieństwo, że mięsień odzwyczai się od ściskania. Sam zabieg jest praktycznie bezbolesny, a efekt „ulgi” odczuwalny już po kilku dniach od zabiegu. Pacjentki często martwią się o wizualny aspekt przerośniętych żwaczy: kwadratowy zarys twarzy, wybrzuszenie części żuchwy.

Po podaniu toksyny botulinowej odnotują one złagodzenie kształtu twarzy, jej wysmuklenie i przywrócenie proporcji. Warto dodać, że redukcja przerostu mięśnia żwacza oraz zmniejszenie szerokości żuchwy pojawiają się stopniowo, pełny efekt zabiegu widoczny jest po upływie 6 tygodni.

5. FIZJOTERAPIA

W niektórych przypadkach konieczne jest zastosowanie zespołowego leczenia wady postawy (niestabilnego stawu krzyżowo-biodrowego)  poprzez  fizjoterapię u doświadczonego specjalisty.

Leczenie bruksizmu powinno być indywidualnie dopasowane do każdego pacjenta. Bardzo ważne jest obserwowanie siebie i swoich nawyków, jak również regularne wizyty u lekarza dentysty który w porę wychwyci schorzenie i dopasuje odpowiednie leczenie.